-
يكشنبه, ۱۱ اسفند ۱۳۹۸، ۱۱:۳۳ ب.ظ

ناسیونالیسم یهودی با یک تجربه کوتاه اما گیجکننده، نشاط خود را از تغییر فرمول نمادهای اجدادی جلب میکند و همه موارد اضطراری آن را به چالش میکشد. درگیریهای اسرائیل حول این مسئله است و پویایی بینظیر از نیروهای متقابل چندگانه همگرایی و واگرایی را تشکیل میدهد. این پرونده چندین سؤال اساسی راجع به جامعهشناسی چندفرهنگگرایی مطرح میکند.
پایگاه صهیون پژوهی خیبر، یکی از مفاهیم اصلی در جامعهشناسی کلان رژیم اشغالگر قدس که مبنای تشکیل آن را تشکیل میدهد، مفهوم «مهاجرت» است.
این مهاجرت از قبل از تشکیل این رژیم آغاز شد و یهودیان زیادی به این فلسطین به صورت مخفیانه مهاجرت کردند.[۱] پس از تشکیل این رژیم نیز این مهاجرت ادامه پیدا کرد و گسترش یافت. به هر حال مهاجرت از مسائل مهم اجتماعی و سیاسی رژیم اشغالگر قدس است به ویژه که با مسائلی مانند مهاجرت معکوس مواجه هستیم.
بخش زیادی از این مهاجرتها در دهه اخیر مبنای اعتقادی یا سیاسی نداشته است و با اهداف و انگیزههای تجاری، اقتصادی و کاریابی بوده است.[۲]
این آمار گاهی به مرز یک میلیون نفر میرسد که مسائل و نظریات اقتصادی زیادی را به خود اختصاص میدهد.[۳] البته طبیعی است که این سطح از مهاجرت هرچند با نیت اقتصادی باشد ولی ابعاد و آثار فرهنگی و اجتماعی زیادی دارد.
برای نمونه کتاب «انتخاب نشده: زندگی دیگران جدید اسرائیل»[۴] گزارشی از یک دهه زندگی پناهجویان و کارگران مهاجر در اسرائیل که عمدتا از آفریقا و آسیا هستند ارائه میدهد. نویسنده با بررسی مواردی مانند مهدکودکهای غیرقانونی، تظاهراتهای ضدمهاجرت، مراکز بازداشت، محلهای زندگی کارگران، خانههای خانوادگی و دادگاه عالی، یکی از جنبههای شناخته شده اما بسیار مهم جامعه اسرائیل را روشن میکند.
این کتاب در برجسته کردن رفتار خشن اسرائیل با این تازهواردان، زوایای تازهای از جنگ اسرائیل و فلسطین به نمایش میگذارد و توجیه چندساله دولت برای بدرفتاری با فلسطینیها را زیر سوال میبرد: «امنیت ملی». اساساً، این کتاب صداها و مبارزات برخی از حاشیهنشینترین و ساکتترین مردم اسرائیل امروز را به گوش میرساند.
الیزر بن رافائل، در کتاب «آیا اسرائیل یکی است: دین، ناسیونالیسم و چندفرهنگی به همریخته (هویت یهودی در دنیای متغیر)»[۵] به جامعه اسرائیل میپردازد که در آن واگرایی و شکافهای داخلی از سیستمهای ارزشی و رفتار جامعه و مهاجرین، یک بخش عمده اکثریت – اقلیت پدید آورده است.
ناسیونالیسم یهودی با یک تجربه کوتاه اما گیجکننده، نشاط خود را از تغییر فرمول نمادهای اجدادی جلب میکند و همه موارد اضطراری آن را به چالش میکشد. درگیریهای اسرائیل حول این مسئله است و پویایی بینظیر از نیروهای متقابل چندگانه همگرایی و واگرایی را تشکیل میدهد. این پرونده چندین سؤال اساسی راجع به جامعهشناسی چندفرهنگگرایی مطرح میکند.
تنوع قومی
اسرائیل کشوری (رژیم) چندقومیتی (یمنی، عراقی، سوری) و چند مذهبی (یهودی، دروزی و اعراب مسلمان) است. از این جهت یکی از مشکلات اسرائیل این تنوع قومی است که مسائل اجتماعی و سیاسی را به بار میآورد.
در سال ۱۹۷۷ حدود صد یهودی اتیوپی در اسرائیل وجود داشت. اکنون بیش از یکصد هزار نفر هستند. خروج آنها از سرزمین مادری خود و مهاجرت گسترده آنها به اسرائیل یک رویداد بینظیر تاریخی است. این کتاب جذاب داستانهای شخصی بیش از پنجاه زن و مرد را از گروههای مختلف مانند رهبران مذهبی، سربازان، وکلا، دانش آموزان، بازیگران، موسیقیدانان و عضو کنست بیان میکنند.
کتاب «یهودیان اتیوپی اسرائیل: داستانهای شخصی زندگی در سرزمین موعود»[۶] یک روایت تاریخی را دنبال میکند که نشان میدهد چگونه بعضی از اتیوپیاییها یهودی شدند، چگونه به اسرائیل رسیدند و چگونه اسرائیل را به عنوان عضوی از اقلیت فقیر و فرهنگی متفاوت آن تجربه میکنند.
آنها فداکاری خود را به میهن دینی خود اعلام میکنند و میخواهند بدون از دست دادن شخصیت، هویت و ارزشهای خود، پذیرفته و یکپارچه شوند و از بیسوادی، بیکاری، جنایات و بیگانگیهایی که در جامعه آنها را گرفتار میکند، رها شوند. این یک کتاب شگفتانگیز است که برخی از ناهمگونیهای موجود در اسرائیل را نشان میدهد.
نویسنده: دکتر محسن محمدی
پینوشت:
[۱] . برای مطالعه بیشتر در این مورد به کتاب « یهودیان در مسیر فلسطین، ۱۹۳۴-۱۹۴۴؛ طرحهایی از تاریخچه مهاجرت مخفیانه یهودیان» مراجعه کنید:
Jews on Route to Palestine, 1934-1944 – Sketches From the History of Aliyah Bet’Clandestine Jewish Immigration (Jagiellonian Studies in History), Artur Patek, Jagiellonian University Press, 2013.
[۲]. برای مطالعه بیشتر در این مورد به کتاب «مهاجرت فراملی به اسرائیل در متن مقایسه جهانی» مراجعه کنید:
Transnational Migration to Israel in Global Comparative Context, Sarah S. Willen, Lexington Books, 2007.
[۳] . برای مطالعه بیشتر در این مورد به کتاب « مهاجرت و تحرک بازار کار در اسرائیل، ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۹» مراجعه کنید:
Immigration and Labor Market Mobility in Israel, 1990 to 2009, Cohen
Goldner, Sarit, Zvi Eckstein, Yoram Weiss, The MIT Press, 2012.
[۴]. Unchosen: The Lives of Israel’s New Others, Mya Guarnieri Jaradat, Pluto Press, 2017.
[۵]. Is Israel One: Religion, Nationalism, And Multiculturalism Confounded (Jewish Identities in a Changing World, V. 5), Eliezer Ben-Rafael, Yochanan Peres, Brill Academic Pub, 2005.
[۶]. The Ethiopian Jews of Israel: Personal Stories of Life in the Promised Land, Len Lyons, Ilan Ossendryver (Photographer), Jewish Lights, 2007.