-
جمعه, ۲۴ مرداد ۱۳۹۹، ۱۱:۵۶ ب.ظ
طوایف یهودی بعد از سکونت در یثرب با موج جدیدی از مهاجرین روبرو شدند که به دلایلی بیشتر جغرافیایی و تغییرات جوی یا خرابی مملکت سبا از سمت جنوب به طرف شمال مهاجرت کرده بودند و بعد از ورود به یثرب، دو گروه بزرگ عرب آنجا را به وجود آوردند. درگیری‌های موجود در یثرب سرانجام منجر به اتحاد طوایف مختلف عرب با یهود علیه طایفه دیگر می‌شد. اما در ترکیب اجتماعی یهود چنین ملاحظه می‌شود که نتوانست خود را از تأثیر و تأثر متقابل با اعراب دور بدارد.
پایگاه صهیون پژوهی خیبر، اگر طوایف یهود مدینه به طور کلی بررسی شود می‌توان گفت سه گروه بنی‌نضیر و بنی‌قینقاع و بنی‌قریظه بیشتر از همه مورد توجه بوده‌اند. مورخ بزرگ یعقوبی در این زمینه می‌گوید: «بنی نضیر طایفه‌ای از جذام بودند که یهودی شدند و در کوهی به نام نضیر فرود آمدند و به آن اسم نام‌گذاری شدند و بنی‌قریظه نیز طایفه‌ای از جذام و برادران آنها بودند که یهودی‌شدن آنها در زمان سموئیل‌بن‌عادیا صورت گرفت و سپس در کوهی به نام قریظه فرود آمدند و به آن نسبت داده شدند و به قولی قریظه نام جد آن‌هاست.»[۱]
یعقوبی در نوشته‌های خود از بنی‌قینقاع سخن نمی‌گوید، به همین جهت گروهی اعتقاد دارند این طایفه در سال‌های نزدیک به اسلام به دیگر قبایل یهود پیوستند و نفوذ کمی در یاران هم‌کیش خود داشتند.[۲]
به طور کلی قبایل یهودی مدینه عبارتند از:
بنی‌عکرمه
بنی‌ثعلبه
بنی‌محمر
بنی‌زعورا
بنی‌قینقاع
بنی‌زید
بنی‌نضیر
بنی‌قریظه
بنی‌بهدل
بنی‌عوف
بنی‌قصیص (عصیص)
بنی‌ماسله و کسان دیگری غیر از بنی اسرائیل که همراه آنها در یثرب ساکن شدند
بنی‌حرما قبیله‌ای از یمن
بنی‌مرثد قبیله‌ای از بلی
بنی‌انیف که آنان نیز از بلی بودند
بنی‌معاویه قبیله‌ای از سلیم
بنی‌حرث‌بن‌بهشه یا بنی‌حارثه[۳]
و بنی‌شطیبه قبیله‌ای از غسان[۴] (تا زمان اوس و خزرج حاکم مدینه بودند).
عده‌ای بنی‌انیف را از اعرابی دانسته‌اند که قبل از اوس و خزرج با یهود می‌زیستند و امکان دارد از بقایای عمالقه بوده باشند.[۵] گروهی از این قبایل چون یهودیان بنی‌عوف، بنی‌حرث، بنی‌ساعده، بنی‌نجار، بنی‌ثعلبه، جفنه و بنی شطیبه در پیمان‌نامه مدینه به صراحت نام برده شده‌اند.[۶]
یهودیان که از طرف حکام ظالم روم مورد تعدی قرار گرفته بودند یا از جانب پادشاهان آشور در فشار و آزار بودند آزادی در حجاز را با وجود سختی آب و هوا به سرزمین خود ترجیح دادند و به این ترتیب هسته اولیه آنها در جزیرة‌العرب وارد گردید. وجود روابط تجاری و اقتصادی سبب گسترش یهودیت در نواحی جنوبی نیز شد.
طوایف یهودی بعد از سکونت در یثرب با موج جدیدی از مهاجرین روبرو شدند که به دلایلی – بیشتر جغرافیایی و تغییرات جوی یا خرابی مملکت سبا از سمت جنوب به طرف شمال مهاجرت کرده بودند و بعد از ورود به یثرب، دو گروه بزرگ عرب آنجا را به وجود آوردند. درگیری‌های موجود در یثرب سرانجام منجر به اتحاد طوایف مختلف عرب با یهود علیه طایفه دیگر می‌شد. اما در ترکیب اجتماعی یهود چنین ملاحظه می‌شود که نتوانست خود را از تأثیر و تأثر متقابل با اعراب دور بدارد.[۷]
منبع: علی جدید بناب، تحلیلی بر عملکرد یهود در عصر نبوی
پی‌نوشت:
[۱] یعقوبی، تاریخ یعقوبی، جلد ۱، ص ۴۰۸ و ۴۱۱
[۲] مصطفى طلاس، پیامبر«ص» و آیین نبرد، ترجمه حسن اکبری مرزناک، ص ۲۳۰
[۳] تلخیص صحیح الامام مسلم، تحقیق رفعت فوزی، الجزء الاول، ص ۵۶۰
[۴] ابن رسته، الاعلان النفیسه، ص ۷۲ و جواد علی، المفصل، الجزء السادس، ص ۵۱۹
[۵] ابن رسته، همان، ص ۷۲.
[۶] ابن هشام، السیره النبویه زندگانی محمد پیامبر«ص» اسلام، (ترجمه سیره ابن هشام) ج ۱، ص ۶-۳۳۵
[۷] همان، ص ۳۳۴-۳۴۷
لینک کوتاه: http://khbn.ir/BWTGEl