کتاب حاضر شامل چند صفحه‌ مقدمه و چهاربند بدنه اعم از رابطه انگلیس با یهود، سید جمال‌الدین اسدآبادی، محمدعلی‌خان فروغی و فروپاشی سلطنت پهلوی است.

قوم یهود به آن تمدنی که در هر دوره بتواند منافعشان را تامین کند می‌چسبد و مثل زالو آن را می‌مکد و آن را هدایت می‌کند تا منافعشان به خطر نیافتد، مثل کاری که الآن در آمریکا در حال انجام آن هستند.

جای بسی تعجب است کسانی که شبانه روز با مرگبارترین و پیشرفته‌ترین سلاح‌ها جای سالمی برای زندگی مردم یمن نگذاشتند ادعا می‌کنند که انصارالله به آل سعود حمله می‌کند.

نتیجه‌ای که می‌توان گرفت آن است که ضد صهیونیسم بودن این جریان در درون این رژیم و حتی در نظر پیشگامان یهودی این عرصه به معنی ضد اسرائیل بودن نیست. چیزی که حتی در مستند «متولد اورشلیم» در مصاحبه با یهودیان کاملاً نمود داشت.

در این کتاب نوآم چامسکی ابتدا به روحیه قلدرمآبانه موجود در تفکرات نظام‌های سیاسی آمریکا و اسرائیل اشاره کرده و به نقد این روحیه و منش می‌پردازد. برای مثال نویسنده چنین اظهار می‌دارد که آمریکا و رژیم صهیونیستی برای حل چالش‌های بیش‌روی خود پیش‌شرط‌های غیرمعقولی را مطرح می‌کنند.

در این یادداشت شکل‌گیری جریان مقاومت اسلامی و مقابله آن با رژیم اشغالگر و حمایت‌های انقلاب و جمهوری اسلامی از بحث فلسطین مورد بررسی قرار می‌گیرند. در بخش پایانی نیز مطالبی درمورد کاهش اراده داخلی در حمایت از بحث قدس و راهکارهایی در جهت اهمیت یافتن دفاع از فلسطین در حیطه فکری نسل جدید بیان می‌شود.

ما به اعتراف اکثر رهبران آزادی طلب جهان مثل فیدل کاسترو تنها کشور غیر متعهد و مستقل جهان هستیم که باید قدر این انقلاب را بدانیم و به روح بنیان‌گذار انقلاب اسلامی درود بفرستیم و از رهبر انقلاب اطاعت کنیم.

در ادامه آیه 51 سوره مائده آمده: «وَ مَن یَتَوَلَّهُم مِّنکُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْإِنَّ؛ و هر کس از شما آن‌ها را به دوستى گیرد، از آنان خواهد بود.» این قسمت آیه بسیار مهم است. چون تأکید می‌کند اگر به دشمنان اعتماد کردید در تیم آن‌ها قرار گرفته‌اید.

جهاد اسلامی ارتباط نزدیکی با ایران و حزب الله لبنان دارد و حتی اعضای ارشد سیاسی این جنبش در بیروت و دمشق ساکن هستند. پشتوانه آموزشی و لجستیکی ایران از گروه‌های مقاومت و از جمله جهاد اسلامی باعث شده که این جنبش به سرعت در زمینه تولید موشک‌های قوی و با برد بالاتر به مرز خودکفایی نزدیک شود.

پایگاه صهیون‌پژوهی خیبر؛ به نقل از پایگاه صهیونیستی یدیعوت آحارانوت، شاهد فعالیت روزافزون و پیشرفت‌های سریع جنبش جهاد اسلامی در بخش‌های نظامی و غیرنظامی هستیم. حملات موشکی هفته‌های اخیر جهاد اسلامی به اسرائیل، حمله شبانه رژیم صهیونیستی به فرماندهان سیاسی و نظامی جهاد اسلامی در دمشق و غزه و شهادت بها ابوالعطا، پاسخ سریع، وسیع و دندان‌شکن موشکی جهاد اسلامی به شهرهای مختلف رژیم صهیونیستی و ازجمله به تل آویو، قدرت گرفتن سریع جهاد اسلامی را به رخ می‌کشد.

رژیم صهیونیستی مدعی است که مغز متفکر جهاد اسلامی را به شهادت رسانده، اما شاهدیم بعد از شهادت وی حملات موشکی جهاد در سطحی از وسعت و دقت انجام می‌شود که نشان از پیشرفت در تجهیزات و همچنین در شجاعت و اطمینان نیروهای جهاد در مبارزه با رژیم صهیونیستی دارد. حال سوالی که ایجاد می‌شود این است که ارتباط حماس و جهاد اسلامی در غزه چگونه ادامه خواهد یافت؟ به تعبیر دیگر، آیا در آینده و با توجه به عملیاتی بودن اهداف هر دو گروه در یک منطقه، دچار اختلاف و درگیری درونی نخواهند شد؟

برای جواب به این پرسش باید نگاهی دقیق به جایگاه جهاد اسلامی و حماس و شرایط و وظایف تعریف شده آنها داشته باشیم.

جنبش جهاد اسلامی در سال ۱۹۸۱ و با هدف تاسیس حکومت اسلامی فلسطین، در کرانه باختری، غزه و تمام سرزمین‌هایی که امروزه توسط رژیم غاصب صهیونیستی اشغال شده و امروزه به نام اسرائیل شناخته می‌شود، پا به عرصه وجود گذاشته است. این جنبش توسط وزارت امور خارجه آمریکا، اتحادیه اروپا و برخی کشورهای دیگر تحریم شده و به عنوان گروهی تروریستی شناخته شده است.

هرچند که تعداد اعضای جهاد اسلامی از حماس کمتر است و از این نظر به عنوان دومین گروه مقاومت در غزه شناخت می‌شود، اما کارکرد و ویژگی‌های خاص این جنبش باعث شده که اهمیت بسیار بالایی پیدا کند. جهاد اسلامی ارتباط نزدیکی با ایران و حزب الله لبنان دارد و حتی اعضای ارشد سیاسی این جنبش در بیروت و دمشق ساکن هستند. پشتوانه آموزشی و لجستیکی ایران از گروه‌های مقاومت و از جمله جهاد اسلامی باعث شده که این جنبش به سرعت در زمینه تولید موشک‌های قوی و با برد بالاتر به مرز خودکفایی نزدیک شود.

وظیفه و مسئولیت حماس در قبال مردم غزه

نکته بسیار مهم دیگر که این جنبش را از حماس متمایز می‌کند، وظیفه و مسئولیت حماس در قبال مردم غزه است. حماس در سال ۲۰۰۷ و با انتخابات، مسئولیت و حاکمیت را از تشکیلات خودگردان فلسطین در غزه تحویل گرفته و در این زمینه خواه ناخواه کمی دستش بسته است و به خاطر رسیدگی به امور روزانه مردم منطقه در جنگ‌های خود با اسرائیل مجبور است محتاطانه‌تر عمل کند. اما جهاد اسلامی این محدودیت‌ها را نداشته و می‌تواند آزادانه‌تر با رژیم صهیونیستی بجنگد و تمام تمرکز خود را بر پیشرفت‌های نظامی معطوف کند.

حال در این شرایط که هدف اصلی و والای جهاد اسلامی و حماس یکسان بوده و آن ضربه زدن به رژیم صهیونیستی است، حماس به راحتی می‌تواند با میدان دادن به جهاد اسلامی، با کمترین هزینه ممکن بیشترین ضربه را به رژیم صهیونیستی وارد آورد. چراکه اگر حماس به طور مستقیم وارد نبرد با رژیم صهیونیستی شود، به واسطه مسئولیت حماس در مورد ۲ میلیون ساکن غزه، رویکرد رژیم صهیونیستی به «خسارت حداکثری ساکنان غزه» تغییر خواهد کرد، کما اینکه در نبردهای گذشته حماس و اسرائیل و به اعتراف بنیامین نتانیاهو و دیگر مسئولان رسمی این رژیم، این چنین بوده است. اما حالا که مسئول این حملات جهاد اسلامی است و افکار عمومی ساکنان غزه نیز، حاکمان خود یعنی جهاد را نشانه نگرفته است، حماس با صرف هزینه بسیار کمتری، به سمت اهداف خود پیش می‌رود.

حماس هم اکنون روی یک «طناب» راه می‌رود

کوبی مایکل، یکی از محققان ارشد موسسه تحقیقاتی ملی واقع در تل‌آویو، در این مورد گفته که حماس هم اکنون روی یک «طناب» راه می‌رود. از یک طرف اقدامات جهاد اسلامی در راستای آرمان و اهداف حماس است و از طرف دیگر این اقدامات باعث حمله اسرائیل به غزه می‌شود و افکار عمومی از حماس انتظار برقراری امنیت در این مناطق را دارد. وی افزود: « اگر حماس بر علیه جهاد اسلامی اقدامی انجام دهد، خیلی زود به خیانت بر آرمان فلسطین متهم خواهد شد.»

در پایان، می‌توان این طور نتیجه گرفت که ادامه یافتن میزان فعالیت‌ها و اقدامات جهاد اسلامی بر علیه رژیم صهیونیستی، به حماس و میزان تداوم آرمانگرایی آن بستگی دارد. خیمر ابوصعده، استاد علوم سیاسی شعبه دانشگاه الازهر غزه، گفت که حماس می‌داند که «اوضاع در غزه فاجعه‌بار است و یک رویارویی نظامی نتایج بسیار بدی به همراه خواهد داشت.»

انتهای پیام/

با وجود اینکه معضل ژئوپلیتیکی اسرائیل در سال 1967 با تصویب کنترل کرانه باختری، بلندیهای جولان و صحرای سینا ظاهر شد، اما اسرائیل از زمان آغاز تاسیسش در سال 1948 با این نوع مشکلات همراه بوده است.

پایگاه صهیون‌پژوهی خیبر؛ معضل عمده جغرافیای سیاسی اسرائیل این است که چگونه خود را به عنوان یک کشور یهودی و دموکراتیک در مرزهای امن و شناخته شده حفظ کند. کانون این معضل، تعادل بین چهار جزء است: جغرافیا (عمق سرزمینی مورد نیاز برای امنیت)؛ جمعیت‌شناسی (درجه یکنواختی ملی)؛ دموکراسی (حقوق بشر و کنترل افراد دیگر)؛ و مشروعیت منطقه‌­ای و بین‌المللی. مشکل ژئوپولتیک و سوالات اصلی آن تازه نیست. با وجود اینکه معضل ژئوپلیتیکی اسرائیل در سال 1967 با تصویب کنترل کرانه باختری، بلندی‌های جولان و صحرای سینا ظاهر شد، اما اسرائیل از زمان آغاز تاسیسش در سال 1948 با این نوع مشکلات همراه بوده است. آنچه که در سال‌های اخیر به طور چشمگیری تغییر کرده است، زمینه ژئوپلیتیکی این معضل است.

حصون در کتاب «معضلات ژئوپلیتیک اسرائیل و تحولات در خاورمیانه»[1] مسائل ژئوپلتیکی خاورمیانه را در چهار بخش بیان می‌کند: 1. رویکردهای ژئوپلیتیک مبتنی بر ارزش در جامعه اسرائیلی و راه‌حل‌هایی که این رویکردها برای معضل ژئوپلیتیک اسرائیل ارائه می‌دهد؛ 2. نیروهایی که ممکن است راه‌حلی برای معضل ژئوپلیتیک اسرائیل ایجاد کند؛ 3. سناریوهای مختلف در مورد گرایش‌های ژئوپولیتیکی ممکن، عوامل اصلی و روابط بین آن‌ها؛ 4. نتایج به دست آمده از بخش‌های پیشین و توصیه‌های مربوط به معضل ژئوپلیتیک اسرائیل.

مباحث ژئوپلتیک اسرائیل با دو بحث مهم دیگر مرتبط است:

امنیت ملی:

اسرائیل تال در کتاب «امنیت ملی: تجربه اسرائیل»[2] با ارائه گزارشی جامع از دکترین امنیت ملی اسرائیل و بررسی تئوری‌های امنیتی، یک دکترین امنیتی به­روزشده را برای قرن آینده پیشنهاد می‌کند. نویسنده تاریخ جنگ‌های اسرائیل و عرب را از جنگ استقلال به بعد شرح می‌دهد و یک نظریه امنیتی خاص برای اسرائیل ارائه می‌دهد که آموزه‌های جنگ ارتش اسرائیل از آن مشتق می‌شود. وی سطح امنیتی، موقعیت‌های متفاوت ژئوپلیتیکی، قدرت آن‌ها و تضاد منافع با همسایگان، مباحث مربوط به حوزه امنیت ملی، هنر جنگ، اصول جنگ و درس‌هایی که از درگیری‌های گذشته آموخته می‌شود را بررسی می‌کند. تال نتیجه می‌گیرد نظریه امنیتی قبلی معتبر بوده است؛ زیرا این تصمیم بر اساس تصمیم برای اختصاص بخش زیادی از منابع موجود، چه فکری و چه مادی، برای تأمین امنیت دفاع ملی است. با این حال این تئوری به دلیل تحولات سیاسی در خاورمیانه و توسعه فن‌آوری‌های نظامی مدرن، دیگر معتبر نیست. به ادعای نویسنده رویکرد جدید بر بازدارندگی استراتژیک متقابل در سراسر منطقه متکی است.

منابع زیرزمینی و مباحث اقتصادی

بخش مهمی از مباحث ژئوپلتیک بر مباحث اقتصادی و منابع زیرزمینی است. برای نمونه اشواریا در کتاب «گاز مدیترانه‌­ای اسرائیل: حاکمیت داخلی، تأثیر اقتصادی و پیامدهای استراتژیک»[3] به بررسی پیامدهای داخلی و خارجی اکتشافات گاز طبیعی اسرائیل در دریای مدیترانه شرقی می‌پردازد. تغییر وضعیت کشور از واردکننده زغال‌سنگ و نفت به صادر کننده گاز طبیعی پیامدهای نه تنها برای بخش انرژی بلکه برای ژئوپلیتیک شکننده منطقه نیز به دنبال دارد. این کتاب چالش‌ها و مسائل اقتصاد انرژی و حاکمیت را بررسی و دیپلماسی گازی اسرائیل با همسایگان خود در خاورمیانه و شمال‌آفریقا و تأثیر مثبت احتمالی آن را در بهبود درگیری اعراب و اسرائیل تحلیل می‌کند.

نویسنده تصویر کاملی از تاریخ، سیاست و درگیری‌هایی که اقتصاد انرژی در اسرائیل و مسیرهای آینده آن را شکل می‌دهد، ترسیم می‌کند. این مداخله مهم در مطالعات خاورمیانه، مورد توجه محققان و محققان مطالعات انرژی، مطالعات توسعه، مطالعات استراتژیک، سیاست، دیپلماسی و روابط بین‌الملل خواهد بود.

انتهای پیام/

منابع:

1 - . Israel’s Geopolitical Dilemma And the Upheaval in the Middle East, Shlomo Hasson, The Joseph and Alma Gildenhorn Institute for Israel Studies, 2013.

2 - . National Security: The Israeli Experience, Israel Tal, Praeger, 2000.

3 - ]. Israel’s Mediterranean Gas: Domestic Governance, Economic Impact, and Strategic Implications, Sujata Ashwarya, 2019.